Het gaat niet om een nieuw maar om een recent feit. Ik had het dus evengoed vandaag of morgen kunnen laten weten. Toch is het feit het vermelden waard. Er is namelijk in alle stilte een dam opgeworpen tegen verloedering en krotvorming in Brussel.
Even de historische achtergrond schetsen, altijd goed om mee te beginnen. En de cartografie.
In Brussel werd ooit een noord-zuidverbinding getrokken onder de grond, om de treinen vlotter te laten rijden. Aan het einde van de 19e eeuw had Brussel twee grote kopstations, Brussel-Noord en Brussel-Zuid. In 1901 kwam een commissie tot de conclusie dat het verbinden van de twee stations de beste oplossing was voor het ontsluiten van de hoofdstad met het spoor en om doorgaande treindiensten te realiseren. In 1911 werden de werken gestart, maar door de oorlog en discussie daarna werd het project stilgelegd. Pas in 1947 werden de werken weer echt hervat. In 1952 reed de eerste trein erdoor. Een jaar later werd ik geboren.
Deze ondergrondse verbinding telt drie stations: Brussel Congres, Brussel Centraal en Brussel Kapellekerk. Nu zou je denken dat na zo’n lange ontstaansgeschiedenis deze tunnelverbinding onaangeroerd zou blijven liggen. Niets van.
Toen ik later in Brussel ben gaan werken, heb ik een tijd lang de trein genomen in Brussel Congres. Ik stapte daar ook ’s morgens uit. Man, was me dat praktisch: ik hoefde niet eens buiten te lopen om naar kantoor te gaan: van het station via een lange gang naar de lift en hop, omhoog. Er was toen voor het eerst sprake van het station te sluiten.
Het stationsgebouw werd ontworpen door Maxime Brunfaut. Het gebouw dient hoofdzakelijk als ventilatietoren. Aan de zijde van de Pachecolaan wordt een deel van de gevel gebruikt als kunstwerk met motieven uit de (toentertijd) negen provincies. Onder dit kunstwerk zit een luifel boven de ingang naar het ondergrondse station. Er zijn lege loketten en een stationsbuffet dat gesloten is. Op de stationsnaamborden wordt de Nederlandse naam in de oude spelling weergegeven als ‘Brussel (Kongres)’. De loketten zijn sinds 2004 gesloten. Het is nu een stopplaats aan het perron voor de sporen 5 en 6.
Gemiddeld om de drie jaar kwam de idee weer boven het station te sluiten. Nu is deze idee voorgoed van de baan. Je mag dan wel denken dat de bestuurders van de Stad Brussel niet veel doen, dit hebben ze alvast gedaan: het station Brussel Congres is helemaal gerenoveerd en gemoderniseerd. Het loont de moeite als zwerver of als toerist even af te dalen en rond te dwalen in de lokettenzaal. Je vindt er meerwaarde. Zie maar naar de foto’s.
Tieftalen 