Help, de Indianen komen, nog erger: ze zijn hier al

Een cowboyverhaal?

Kijk in principe ga ik niet wekelijks, niet maandelijks zelfs niet jaarlijks naar het Mugkak, ook wel het Museum voor Hedendaagse Kunst in Antwerpen bij Bart D. langs. Ik ga daar hooguit sporadisch. Voor Jimmie Durham maakte ik een uitzondering, dat ‘werk’, nou ja: spel, wou ik zien. Ook al hangt en staat het dan in de Mugkak, bij Bart D.

 

Doe Durham is eigenlijk geen kunstenaar, hij maakt wel eens iets maar maakt daarna iets anders en dan weer iets anders. Hij maakt ons eigenlijk iets wijs. Heet tegenwoordig verstaatsing of staatementering. Of zoiets. Let wel: hij speldt ons niets op de mouw.

 

Er liggen vijf stenen. Een ligt geheel links, drie liggen in het midden, de vierde ligt geheel rechts. Die in het midden zouden heel graag iemand of iets zijn: een dokter of een kunstenaar. De vijfde steen is gewoon een giraf. De eerste steen zou dan weer heel graag een vis zijn en is dat geworden, dankzij een kleine ingreep van Jimmie Durham.

 

Zo’n werelddorpsgek – zo wereldwijs en dorpsgek tegelijk – loopt dan wel het gevaar nogal ver te gaan in zijn wijselijkheden en in wijsgerigheid te vervallen. Zo ook in zekere en gelukkig beperkte mate Jimmie Durham. Dat de wereld bijvoorbeeld best wel zonder onze uitlegging ervan kan. En zelfs beter af zou zijn.

 

Anderzijds om niet altijd met de vinger te worden gewezen: kijk, die gek daar!, flirt Durham ook al eens met de kunst. Enerzijds zie je een reeks pijpen, van allerlei slag en soort, genaamd: dit zijn pijpen, opgedragen aan René Magritte. Anderzijds zie je nagenoeg dezelfde pijpen als de moordwapens van commissaris Maigret.

 

Ik was weliswaar wat gecharmeerd door die pijpen – ik heb dan ook jaren pijp gerookt, tegen Magritte in en met Maigret mee. Maar ondersteboven was ik pas door die stenen. En door die eigenaardige geografie van België, ingedeeld volgens de manier waarop de inwoners hun huizen bouwen in vergelijking met het landschap of in een vergelijk ermee.

 

Uit de officiële uitleg:

Jimmie Durham is één van de invloedrijkste kunstenaars van vandaag. Al twintig jaar staat zijn werk wereldwijd in de belangstelling. Het is diepgaand en toegankelijk, politiek en persoonlijk, en zowel ‘van het moment’ als dat het de gangbare tendensen overstijgt. Het raakte in de loop der jaren verschillende generaties en Durham beïnvloedt kunstenaars, curators, theoretici en kunstliefhebbers met zijn tentoonstellingen en boeken, maar ook door middel van zijn activiteit als leraar.

 Mooi staaltje van verpakkingindustrie.